Haki Rossa – czym są?

Trudno jest zliczyć wszystkie formacje analizy technicznej, warianty poszczególnych japońskich świec i strategii inwestycyjnych. Jedną z mniej znanych koncepcji, które wskazują, w jaki sposób należy poruszać się na rynku, aby odnosić sukcesy, są haki Rossa stworzone przez Joego Rossa.

Haki Rossa – kto powinien się z nimi zapoznać?

Haki Rossa postrzegane są wymiennie zarówno jako odrębna strategia inwestowania (tradowania) na rynkach finansowych lub jako wskaźnik albo też narzędzie analizy technicznej. Haki Rossa mogą być stosowane praktycznie na każdym rynku. Ich znajomość będzie przydatna dla traderów spekulujących na rynku wymiany między walutowej Forex. Wiedza o hakach Rossa przyda się także osobom, które interesują się kontraktami terminowymi lub kontraktami różnicowymi (kontrakty CFD). Inwestorzy poruszający się po rynkach akcyjnych, po rynku surowców lub obligacji również skorzystają w praktyce z wiedzy o hakach Rossa. Innymi słowy, wiedza na temat haków Rossa przydatna będzie dla każdej osoby, początkującej lub zaawansowanej, która porusza się po rynku finansowym bez względu na to, z jakiego instrumentu finansowego korzysta.

Joe Ross – człowiek, który zmienił sposób patrzenia na wykresy

Haki Rossa zostały stworzone przez amerykańskiego tradera i inwestora, Joego Rossa, już pod koniec lat 70. XX wieku. Teoria haków Rossa została opisana w książce Joego, zatytułowanej „Trading the Ross Hook” (a przetłumaczona na język polski pod krótką nazwą „Haki Rossa”). Joe Ross oparł swoją koncepcję na podstawie analizy czystego wykresu (price action), gdyż interesowała go przede wszystkim cena, a właściwie – ruchy cen w danych tendencjach (trendach) rynkowych.
Ciekawostką jest fakt, że sam Joe Ross rozpoczął swoją przygodę z inwestowaniem już w wieku… 14 lat! Przez lata dopracowywał indywidualną strategię, charakteryzującą się przede wszystkim niskim poziomem ryzyka inwestycyjnego. Kwestię ryzyka w tradingu Ross podejmował zawsze priorytetowo. Autor powyższej, jak i także innej, cennej książki – „Daytrading”, opierał swoje teorie na podstawie faktycznego, wieloletniego śledzenia kursów walut i spółek. Urodzony w 1960 roku Joe Ross rzadko udziela obecnie jakichkolwiek szkoleń z zakresu tradingu na Forex, w czym specjalizował się najbardziej, jednakże jego książki zostały przetłumaczone na kilkanaście języków i stanowią podstawę do zdobycia profesjonalnej wiedzy z zakresu analizy technicznej, jak i tradingu w ogóle.

Haki Rossa – koncepcja, znaczenie i działanie

Na wstępie warto zaznaczyć, że koncepcja haków Rossa nie jest koncepcją znaną większości traderów. Niezwykłe jest jednak to, że w praktyce implementowane zasady Rossa mogą faktycznie przyczynić się do lepszych rezultatów inwestycyjnych w stosunkowo nietrudny sposób. Na czym polegają haki Rossa?
Tłumacząc najogólniej, sięgająca końca lat 70. ubiegłego wieku koncepcja Rossa tłumaczy, w jaki sposób zachowuje się rynek. Dotyczy przede wszystkim analizy ruchów cen, dlatego spodoba się zwłaszcza tym inwestorom i traderom, którzy nie preferują korzystać z wielu wyszukanych wskaźników analizy technicznej, lecz skupiać się na śledzeniu ceny (price action).
Teoria haków Rossa sprawdza się w przypadku dwóch rodzajów trendów – przy trendzie wzrostowym i trendzie spadkowym. Po teorię Rossa nie należy z kolei sięgać w sytuacji, gdy trend danego instrumentu jest horyzontalny. W takim przypadku teoria nie ma zastosowania.
Największym fenomenem teorii jest dostrzeżenie Rossa, że w sytuacji stabilnego, najlepiej długoterminowego trendu, spadkowego lub rosnącego, ceny poruszają się w podobny sposób. Koncepcja haków Rossa zakłada, że cena porusza się w sposób przewidywalny i cykliczny, co może pozwalać na osiąganie stabilnych zysków przy niższym ryzyku inwestycyjnym.

Haki Rossa i formacja 1 – 2 – 3

Tytułowe „haki” w koncepcji amerykańskiego inwestora i tradera oznaczają trójetapową formację techniczną, charakterystyczną dla – zdaniem autora – każdego trendu (tendencji) spadkowego lub wzrostowego. Aby właściwie zrozumieć, czym są haki Rossa, warto posłużyć się przykładem.
Powiedzmy, że wartość indeksu WIG20 na wykresie jednodniowym w interwale dziesięciominutowym wyniesie w pewnym momencie wartość 2500 jednostek. Załóżmy dla większego uproszczenia, że zarówno długoterminowa, jak i jednodniowa tendencja jest malejąca, spadkowa. Wartość 2500 jednostek może oznaczać pierwszy element formacji (1), swego rodzaju „maksimum”, jak określał ten moment sam Ross. Następnie występuje spadek (2), np. na poziom 2498. Po tym momencie natomiast wartość indeksu przy następnej świecy o tym samym interwale wynosi 2499 jednostek (3). Przy stabilnych tendencjach rynku haki Rossa wyznaczają, w jaki sposób kierować się będzie cena. W przypadku trendu spadkowego obniżenie ceny (2) będzie następnie powodowało jej wzrost (3), jednakże nie wyższy względem sytuacji wyjściowej (1).

Gra zgodnie z trendem – dobra dla początkujących i zaawansowanych

Każdy trend posiada swoje korekty, ponieważ na rynku cały czas „spierają się” siły popytu i podaży. Korektami dla trendów wzrostowych będą te momenty, w których cena będzie spadać i analogicznie dla trendów spadkowych będą to momenty, gdy cena będzie rosła. Ze względu na to, że rynek jest „żywy”, korekty widoczne są na każdym interwale – jednominutowym, trzydziestu minutowym, czy jednodniowym. Jednak dzięki świadomości cykliczności zmiany cen, czego dowodzi właśnie Joe Ross, inwestor lub trader jest w stanie świadomie i przy ograniczonym ryzyku zarabiać na inwestycjach zgodnych z dominującym trendem. Gra zgodna z trendem, czyli podłączanie się pod dominujący rynek (rynek niedźwiedzia lub rynek byka), uznawana jest za jedną z najbezpieczniejszych i godną polecenia każdemu.

Forex najlepszy na stosowanie haków Rossa?

Jak wspomnieliśmy, haki Rossa mogą być stosowane na każdym rynku. Teoria haków Rossa wykracza bowiem poza poszczególny instrument finansowy, gdyż dotyczy analizy relacji pomiędzy zmianami ceny. Zmiany ceny uwarunkowane są z kolei relacją między popytem a podażą, która istnieje na wszystkich instrumentach inwestycyjnych i spekulacyjnych.
Uważa się jednak, że to właśnie rynek Forex jest najlepszą płaszczyzną do stosowania różnych koncepcji z zakresu analizy technicznej, w tym przede wszystkim właśnie haków Rossa. Wynika to jednego, ważnego faktu – rynek międzynarodowego handlu walutami Forex jest najpłynniejszym rynkiem na świecie. Im większa płynność, tym – teoretycznie – lepsze odzwierciedlenie haków Rossa.

Kiedy nie decydować się na korzystanie z haków Rossa?

Nie zawsze korzystanie ze strategii Rossa może być odpowiednie. Wyróżnić w tym momencie należy dwa rodzaje sytuacji na rynku, które mogą powodować, że wierne trzymanie się haków Rossa będzie narażało inwestora na straty.
Po pierwsze nie należy stosować haków Rossa na nisko płynnych instrumentach. Dobrym przykładem mogą być małe spółki notowane na giełdzie New Connect. Niska płynność oznacza, że trend bardzo łatwo może być dowolnie zmieniony.
Po drugie, w przypadku inwestycji na rynku Forex, należy wystrzegać się stosowania haków Rossa w sytuacji, gdy dzieją się ważne wydarzenia ekonomiczne lub geopolityczne. Przykładem mogą być publikacje istotnych wyników gospodarczych (głównie niemieckich i amerykańskich), jak i spory wokół takich kwestii, jak np. Brexit, który silnie zaburzył ruchami cenowymi funta szterlinga.

Zlecenia stop loss i take profit przy hakach Rossa

Korzystanie ze strategii inwestycyjnej, czy też formacji technicznej 1 – 2 – 3, Joego Rossa umożliwia stosunkowo precyzyjne zawieranie automatycznych zleceń stop loss i take profit. W przypadku trendu wzrostowego ograniczające straty zlecenie stop loss należy ustawić pomiędzy wartością cenową pierwszego elementu formacji (1), a wartością cenową ostatniego (3), następnie zaś można takie zlecenie adekwatnie przesuwać. Można także zdecydować się na rozwiązanie w pełni automatyczne, czyli na tzw. zlecenie trailing stop (stop loss kroczący). Dzięki odpowiedniemu ustawieniu ostatniego rodzaju zlecenia, inwestor nie musi na bieżąco kontrolować wykresu. Narzędzie to ogranicza także prawdopodobieństwo działania pod wpływem emocji.

Ostrożność przede wszystkim

Obserwacji formacji 1 – 2 – 3, czyli haków Rossa, można bieżąco dokonać na przykładzie różnych aktywów… a nawet nie tylko aktywów. Ciekawostką jest fakt, że także np. poziom rzek długoterminowo rośnie lub opada w podobny, cykliczny sposób, w jaki sytuację tę opisał Joe Ross.
Należy jednak zawsze zachować ostrożność i pamiętać, że rynek, zwłaszcza walutowy, surowcowy czy też wszelkich kontraktów CFD, bywa nieprzewidywalny, a poszczególne ruchy cen mogą odchodzić od wskazanych przez Rossa schematów. Mając to na uwadze, warto psychicznie przygotować się nie tylko na zyski, ale także na straty z inwestycji oraz stworzyć odpowiednią strategię psychologiczną i z zakresu zarządzania kapitałem.
Strategię haków Rossa warto także wpierw przećwiczyć wykorzystując do tego stosunkowo mały depozyt. Poczynionych wówczas strat nie będziemy tak żałowali, a z tak zdobytej lekcji wyciągniemy owocne wnioski na przyszłość.

Co to jest Indeks Uniwersytetu Michigan?

Zobacz również: Szkolenia Forex