„Trader będący w wysokiej formie przez możliwie jak najdłuższy czas to klucz do maksymalizacji jego zyskowności”.
Kończymy właśnie czytać jedną z lepszych pozycji książkowych, jaka pojawiła się na polskim rynku wydawniczym w tym roku.
Dlaczego ta książka jest taka wyjątkowa?
Zaczynamy od… biografii autora. W tak ważnym zagadnieniu dla tradera jak psychologia, bardzo ważny jest język, jakim autor opisuje procesy zachodzące w naszym umyśle.
W jaki sposób zatem powinna być napisana książka? Naszym zdaniem tego typu poradnik powinien zawierać oraz w pewien sposób łączyć w sobie dwa podstawowe elementy:
- Praktyczne ćwiczenia – do zastosowania po przeczytaniu konkretnego rozdziału,
- Zrozumiały język – dla przeciętnego tradera, który w pewien sposób powinien się utożsamiać z opisywanymi sytuacjami, zdarzeniami.
Dlaczego właściwie tak dobra książka została przetłumaczona dopiero po 6 latach na język polski ?
Tak naprawdę niewiele jest na polskim rynku książek traktujących typowo o psychologii oraz pokazujących odpowiednie podejście mentalne do tego trudnego (wciąż niszowego na polskim rynku) zawodu.
Sam autor – Steve Ward – to doświadczony psycholog i trener profesjonalnych inwestorów giełdowych, a także dyrektor zarządzający w firmie High Performance Trading.
Dla nas najważniejsza była informacja, czy sam Steve Ward to praktyk, inwestor czy jedynie wykładowca akademicki. Okazuje się, że autor książki nie tylko w przeszłości aktywnie handlował na rynkach walutowych oraz indeksach giełdowych, ale również zarządzał grupą 40 zawodowych traderów oraz brał udział w konsultacjach scenariuszu do programu telewizji BBC – Million Dollar Traders.
Książka ma nieco ponad 300 stron i zawiera w sobie aż 35 różnych strategii i koncepcji, które w dużej części uzupełniają się nawzajem. Bardzo zachęcające jest zdanie na 23 stronie, które brzmi „Ta książka to podręcznik zawierający praktyczne wskazówki oraz konkretne strategie, które możesz wprowadzić do swojego tradingu od zaraz”. Sprawdźmy zatem te konkretne strategie…
Pierwsza strategia opisuje 3 fazową transformację stawania się skutecznym traderem. Bardzo dobrze czyta się wskazówki praktyków, czyli dochodzenie do momentu przełomowego w karierze tradingowej na przykładzie konkretnych osób. Już na tym etapie możemy zauważyć pewne podobieństwa. Diagram na stronie 34 pokazuje w bardzo trafny sposób proces rozwoju tradera. Na zakończenie każdego rozdziału przedstawiane są w punktach praktyczne strategie, które stanowią swego rodzaju podsumowanie konkretnych zagadnień.
Kolejne rozdziały zawierają elementy motywacji (identyfikacja rodzaju motywacji), tworzenia wizji sukcesu oraz odpowiedniej projekcji umysłu.
Czym jest to ostanie? Wg Steve’a aspekty ludzkiego życia można opisać w 5 podstawowych elementach:
- Zdrowie/sprawność fizyczna,
- Bogactwo/dobra materialne,
- Kariera/osiągnięcia,
- Rozwój osobisty/uczucie społecznego spełnienia,
- Związki osobiste/rodzina.
„Stawianie precyzyjnie sformułowanych celów i ich zapisywanie wywiera niesamowity wpływ na poziom twojego tradingu”.
Strategia nr 5 opisuje model TRADE polegający na planowaniu i realizacji naszych celów w 5 krokach:
- T
- Rzeczywiste powody.
- A
- Do roboty!
- E
W kolejnych odsłonach poznajemy elementy z jakich powinna być zbudowana optymalna strategia transakcyjna. Indywidualizm, jak i odpowiednie cechy charakteru, którymi kierujemy się często w wyborze optymalnego dla nas stylu inwestycyjnego, bardzo dobrze opisuje zdanie za strony 81: „Nie istnieje żadna magiczna formuła tradingu…, to znaczy istnieje, ale dla każdego wygląda ona nieco inaczej”.
Bardzo ciekawa tabela prezentująca elementarne pytania, na które każdy trader powinien znać odpowiedź, znajduje się na stronie 91. Każda sekwencja zawiera w sobie dodatkowe pytania pomocnicze (np. Sekcja – Otwarcie pozycji; Pytania pomocnicze – Jakie powody przemawiają za zrealizowaniem transakcji, wiarygodność sygnału, korzystny stosunek RR, historycznie potwierdzona skuteczność sygnału).
Kolejne części (rozdziały) opisują m.in.:
- Sposób przygotowania się do początkowych godzin sesji,
- Tworzenie sprzyjającego otoczenia do tradingu,
- Czym jest dyscyplina oraz odpowiedni stan umysłu.
Najbardziej praktyczna z całej książki jest część druga, czyli m.in. techniki koncentracji, sposoby radzenia sobie ze stresem w trudnych sytuacjach oraz przede wszystkim praktyczne case study, które przedstawiają konkretny problem (z życia wzięty) i proponowany sposób rozwiązania. Niektóre sytuacje należy przeczytać kilkukrotnie, aby maksymalnie wczuć się w odpowiednią rolę, po to aby spróbować samemu znaleźć najlepsze wyjście.
Każdy kto choć raz doświadczył czym jest Syndrom Boga powinien przeczytać strategię 18 oraz 19. Ponadto, autor w bardzo przystępny sposób tłumaczy czym jest niepewność na rynkach finansowych i dlaczego pewne nawyki należy zwyczajnie w sobie wyrobić, zaakceptować.
Steve Ward w 3 części swojej książki wyraźnie zachęca do prowadzenia dziennika transakcyjnego, prowadzenia statystyk na temat swoich transakcji oraz oceny wcześniejszych analiz. Na stronie 237 przedstawiony jest w punktach przykładowy proces oceny osiąganych wyników.
Ostatnie rozdziały książki podkreślają jak istotny w całym procesie decyzyjnym jest czynnik stresu. Autor przedstawia na przykładzie swoim oraz traderów z jakimi współpracuje najczęstsze błędy popełniane w sytuacjach, gdzie to emocje biorą górę, a logiczne myślenie odchodzi na drugi plan.
Książka kończy się znanym cytatem Winstona Churchill’a: „Nigdy, ale to przenigdy nie poddawaj się”.