Przedstawione do tej pory struktury harmoniczne charakteryzowały się pewną wspólną cechą, która nie tylko pomagała inwestorowi zlokalizować układ w kontekście teorii fal Elliotta, ale również jednoznacznie określała koniec obserwowanej na wykresie korekty, pozwalając na otwarcie transakcji zgodnej z kierunkiem głównego trendu… o jakim elemencie mowa i czym różni się układ Motyla?
Prezentowane formacje zaliczaliśmy do grupy układów wewnętrznych (mowa o układach ABCD, Gartley, Bat). Oznacza to, że wspomniany wyżej element wspólny tych struktur, czyli korekta prosta, swoim zasięgiem nie przekraczał newralgicznego zniesienia 100% na siatce Fibonacciego. Krótko mówiąc, kształtująca się korekta nie znosiła w całości poprzedzającego ją impulsu trendowego. Z punktu widzenia schematu Elliott’owskiego sytuacja taka jest dla inwestora wyraźnym potwierdzeniem kontynuacji trendu. Formacja Motyla zalicza się do nowej grupy struktur harmonicznych, dla których charakterystycznym elementem jest położenie punktu zwrotnego D poza strategicznym poziomem 100% na siatce zniesień. Struktury takie określamy mianem zewnętrznych układów harmonicznych, a ich wymowa często sugeruje zbliżającą się zmianę trendu krótko- lub długoterminowego, w zależności od rozpatrywanego interwału czasowego.
Spójrzmy na Rysunek 1. Jak wynika ze schematu, wartość zniesienia fali AB w stosunku do XA kształtuje się na poziomie 78.6%. W punkcie B następuje odwrócenie ruchu i cena podąża w kierunku kolejnego punktu zwrotnego, który rozpoczyna ostatnią falę formacji. Podobnie jak w układach wewnętrznych, należy zwrócić uwagę na położenie punktu C. Zgodnie z założeniami, w przypadku przebicia ekstremum A, formacja zostaje zanegowana. Może to oznaczać powrót do pierwotnego trendu, natomiast punkt B mógł w rzeczywistości okazać się końcem trzeciej fali korekcyjnej z wierzchołkiem D (jest to jeden ze scenariuszy).
Rysunek 1. Schemat układu harmonicznego Butterfly w trendzie wzrostowym (B =78.6, D = 127.2).
Zgodnie z literaturą, najważniejszy punkt formacji – D, usytuowany jest w obszarze 127.2/161.8 względem fali XA. Głębokie zniesienie 161.8 częściej przypisujemy jednak innej formacji harmonicznej – strukturze Kraba, dlatego też biorąc po uwagę przesłanki statystyczne skłaniamy się szczególnie do układów, dla których punkt reakcji D znajduje się na poziomie 127.2.
W układach harmonicznych dużą wagę przywiązujemy również do sposobu kształtowania ostatniej fali w strukturze – CD. Istotna jest tutaj zarówno dynamika, jak i czas, w którym dokonuje się wypełnienie formacji. Zgodnie z obserwacjami, układy, w których impet dojścia do punktu D jest znaczny, a cała fala rysuje się w krótkim czasie (często nawet w postaci jednej lub dwóch wyraźnych świec o dużych korpusach), są skuteczniejsze, a realizacja docelowego zasięgu również następuje w czasie stosunkowo niedługim w porównaniu do okresu kształtowania się struktury. Warto wziąć ten aspekt „pod lupę”, ponieważ może on znacznie usprawnić metodę filtrowania układów pod względem wartości prognostycznej.
Rysunek 2. Schemat układu harmonicznego Butterfly w trendzie spadkowym (B =78.6, D = 127.2).
Ważnym elementem zwiększającym wartość formacji jest także równość fal AB oraz CD. Geometria wewnątrz struktury, uzupełniona wartościowym poziomem wsparcia/oporu oraz sygnałami płynącymi z układów świecowych daje inwestorowi dużą przewagę oraz wysokie szanse na skuteczny trade, pod warunkiem zachowania fundamentalnych zasad zarządzania pozycją i ochrony kapitału.
Podobnie jak w przypadku pozostałych układów harmonicznych, formacja Motyla występuje zarówno w wersji wzrostowej, jak i spadkowej. Rysunek 2 prezentuje układ zapowiadający zniżkę. Kierunek transakcji, podobnie jak w pozostałych formacjach harmonicznych, definiuje fala bazowa – XA.
Określenie obszarów realizacji zysków przebiega w sposób bardzo zbliżony jak w przypadku pozostałych układów. Z założenia punkty zwrotne B, C oraz A stanowią podstawowe poziomy reakcji, które mogą stanowić dobre miejsce do ustawienia zleceń Take Profit. Oczywiście im silniejszy poziom wsparcia/oporu, tym większe prawdopodobieństwo reakcji, dlatego nie należy się kierować wyłącznie poszczególnymi ekstremami w układzie, ale warto zwrócić również uwagę na strefy S/R.
Na wykresie 1 widzimy piękny przykład formacji harmonicznej Motyla, która ukształtowała się na rynku USDCHF w styczniu 2014 roku. W tym wypadku układ miał wymowę spadkową, doskonale wypełniał więc sytuację techniczną panującą na wykresie franka. Punkt D wyrysował się w strefie oporu, która wynikała z przebiegającej w tym obszarze linii długoterminowego trendu spadkowego (z interwału miesięcznego) oraz geometrii 100% korekty pędzącej we wspomnianym trendzie (duży prostokąt wyrysowany przerywanymi liniami). Już te dwa elementy stanowiły o sile układu jaki można było zaobserwować na walorze. To jednak nie wszystkie potwierdzenia jakie wystąpiły w tym wypadku. Ważna geometria wyrysowała się również wewnątrz struktury harmonicznej. Układ AB=CD (niebieskie prostokąty) wypełnił formację, której ukoronowaniem był pinbar, znany w tym kontekście rynkowym jako spadająca gwiazda. Bardzo silnym potwierdzeniem był również poziom 161.8, który wynikał z mierzenia odcinka BC i zgrupował się w żółtej strefie zwrotnej (poziom ten nie został zaznaczony na tym wykresie). Nie zabrakło również potwierdzenia płynącego ze strony klasycznej Analizy Technicznej. Popularny układ „głowy z ramionami” (różowe elipsy) ostatecznie przekonać powinien nawet najbardziej opornych traderów.
Wykres 1. Formacja harmoniczna Butterfly na wykresie USDCHF w styczniu 2014, interwał H4.
Realizacja całej sytuacji technicznej nastąpiła bardzo dynamicznie. Racjonalne miejsca docelowe dla pozycji zajętych w strefie punktu D odpowiadają w tym wypadku położeniu kolejnych punktów zwrotnych układu – B, C oraz A. Ruch spadkowy, który nastąpił w wyniku tak silnej techniki był bardzo szybki i szeroki z punktu widzenia zasięgu cenowego. Odległość pomiędzy punktem D oraz punktem A wyniosła 167 pipsów. Warto zwrócić uwagę, że w powyższym przykładzie układ Motyla niósł ze sobą dwie infomacje w kontekście panującego na rynku trendu. Z punktu widzenia interwałów niskich (od H1 w dół) na wykresie panował trend wzrostowy. Spoglądając jednak na wykres z szerokiej perspektywy, USDCHF pozostawał w długoterminowym trendzie spadkowym. Formacja nie tylko zasugerowała zatem zmianę krótkoterminowej tendencji, ale była również doskonałym potwierdzeniem powrotu do ruchu pierwotnego, skierowanego na południe.
Wykres 2. Formacja harmoniczna Butterfly na wykresie USDCAD w marcu 2014, interwał H4.
Wykres 2 prezentuje kolejny przykład układu Motyla. Tym razem formacja wystąpiła na wykresie USDCAD pod koniec marca 2014. W tym wypadku struktura Butterfly była sygnałem kończącego się trendu wzrostowego jaki zaobserwować można było na interwale dziennym. Obszar zwrotny zgrupował się z poziomem 50% na siatce Fibonacciego, rozciągniętej na wykresie tygodniowym. Po raz kolejny dobrym uzupełnieniem analizy harmonicznej okazał się układ „głowy z ramionami”, który ukształtował się na interwale M30/H1. Nie zabrakło także ważnych sygnałów płynących z formacji świecowych, które sygnalizowały słabość rynku w strefie punktu D. Ważną informacją był sposób formowania się fali CD. Spójrzmy na czas w jakim się kształtowała w stosunku do odcinka XA. Było to zaledwie 12 okresów, podczas gdy fala początkowa rysowała się aż 55 okresów! Zasięgi realizacji zleceń sprzedaży ponownie ustawione zostały na poziomie ważnych punktów zwrotnych struktury. Take profit 1 na poziomie punktu B (123 pipsy), Take Profit 2 na wysokości C (244 pipsy) oraz Take Profit 3 przy dołku A (290 pipsów). Zasięgi są szerokie, zwracamy jednak uwagę na wysoki interwał, na którym wystąpiła formacja.
Powyższe przykłady niosą ze sobą jeszcze jedną ważną informację z punktu widzenia tradera. Dokonując analizy rynku, należy zawsze brać pod uwagę spojrzenie wielowymiarowe. Nawet inwestycje krótkoterminowe nie zwalniają rozważnego tradera ze znajomości szerszego kontekstu rynkowego. Występujące na rynku potwierdzenia wzajemnie się uzupełniają. Często kreski naniesione raz na wysokich dyferencjałach okazują się nieocenione, gdy kurs osiąga ważne obszary, a potwierdzenia płynące z kilku ram czasowych uzupełniają się wzmacniając wymowę analizy i pomagając określić racjonalne zasięgi realizacji zysków. Należy również mieć na uwadze, że elementy analiz z wyższych interwałów z większym prawdopodobieństwem spowodują reakcję notowań choćby w małej skali. Często już sama reakcja pozwala dobrze zarobić, nawet jeżeli ostateczną intencją rynku jest zanegowanie układu. Liczy się przede wszystkim efekt skali oraz umiejętność prawidłowego odniesienia swoich oczekiwań i możliwości do przedziału czasowego dokonywanych mierzeń.
Fibonacci Team dla
