Na samym początku chciałbym pochwalić autora za świetną konstrukcję książki. Tytuł jest pomyślany w ten sposób, że praktycznie każdy rozdział można przeczytać osobno. Dodatkowo każdy z nich zawiera krótkie podsumowanie oraz rozważania dotyczące panujących przekonań z tym jak jest naprawdę. Dlatego pozycję można smakować na wiele różnych sposobów: czytelnik może przeczytać ją przysłowiowo „od deski do deski” lub przeglądając podsumowania rozdziałów, czytać tylko te, które faktycznie go zainteresują. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, szczególnie w lekturze, która jawi się bardziej jako podręcznik niż opowieść fabularyzowana. Moi znajomi w żartach sugerowali nawet, że osoby bardzo leniwe mogą ograniczyć się wyłącznie do przeczytania podsumowań rozdziałów.
Dodatkowym plusem są także odwołania wewnątrz książki, które odsyłają czytelnika do konkretnych rozdziałów, jednak w odróżnieniu od innych pozycji, odniesienia stosowane są w ramach przypomnienia czegoś, o czym była mowa wcześniej, nie zaś sugestii typu „ten temat poruszany będzie 5 rozdziałów dalej” – co osobiście bardzo mnie irytuje. Na szczęście forma odniesień zastosowanych przez autora nie przeszkadza, wręcz ułatwia poruszanie się po zagadnieniach prezentowanych w lekturze.
Zdecydowanym plusem pozycji jest autorskie podejście do wielu aspektów rynku. Mocno unaocznia się to przede wszystkim w początkowych rozdziałach, gdzie twórca stara się dowieść swoich racji na konkretnych przykładach. I tak z pierwszego rozdziału, dzięki przytoczonej prawdziwej historii o pewnym analityku udzielającym się w telewizyjnym show, dowiemy się, jak mało warte są wszelkie gdybania prognostyków oraz ich analizy. Autor stara się uświadomić czytelnikowi, że nic nie zastąpi myślenia na własną rękę.
Do gustu przypadł mi szczególnie drugi rozdział (prawdopodobnie dlatego, że sam podzielam tę opinię), gdzie Jack D. Schwager stara się podważyć fundamentalne elementy teorii rynków efektywnych, za główny powód uznając „nieidealny” czynnik ludzki. To właśnie ludzie, przez swoje niezrozumienie rynku zaburzają jego efektywność. Ta część książki odwołuje się do niedawno recenzowanego na naszym portalu tytułu „Niezwykłe złudzenia i szaleństwa tłumów”, jeżeli zapoznaliście się z tą pozycją, analogie między obecnymi rynkami, a tym co działo się na przykład podczas afery Kompanii Mórz Południowych wydadzą się oczywiste.
Niestety, w późniejszych rozdziałach odczuwa się pewną rutynę – konstrukcja zdecydowanej większości spośród 21 rozdziałów jest dokładnie taka sama: autor przedstawia daną tezę, po czym stara się udowodnić, że jest ona błędna przez to, że nie uwzględnia wielu czynników. O ile w rozdziałach opowiadających o czymś ciekawym (na przykład rozdział o genezie funduszy hedgingowych) zupełnie to nie przeszkadza, tak w rozdziałach o generowanych stopach zwrotu, czy poziomie ryzyka (które zdecydowanie dominują w książce) jest to dość męczące. Czasami wręcz nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że trzymam w rękach podręcznik z czasów gdy studiowałem na Uniwersytecie. Skojarzenie jest nawet mocniejsze, gdy natrafimy na zawiłe tłumaczenia pewnych zagadnień. Autor książki nie wszystkie kwestie tłumaczy w sposób lekki i przystępny. Jeżeli opisywany jest temat „arbitrażu obligacji” lub „funduszu funduszy”, czytelnik może być pewien, że do zakończenia wywodu, te frazy będą pojawiać się w każdym zdaniu, czasem nawet kilka razy.
Jack D. Schwager swoją karierę zawodową związał z funduszami inwestycyjnymi i dokładnie o tym traktuje jego dzieło. Czytelnik nabędzie wiedzę jak wybrać dobry fundusz, jak wyliczyć stosunek stopy zwrotu do ryzyka oraz jak bardzo na stopę zwrotu może wpłynąć zmienność na rynkach. Jednak tytuł książki to Jak Naprawdę Działają Rynki. Gdybym sięgał po tę samą pozycję zatytułowaną Jak Inwestować w Fundusze Inwestycyjne lub Jak Działają Fundusze Zarządzane, byłbym bardziej niż ukontentowany jej zawartością, niestety sugerując się okładką i zasiadając do lektury z nadzieją, że poznam działania mechanizmów rynkowych, odczułem lekkie rozczarowanie. Podsumowując, książka Jacka D. Schwagera jest wartościowym zbiorem wiedzy odnośnie Funduszy Inwestycyjnych oraz Hedgingowych. Warto mieć to na uwadze sięgając po tytuł. Są to najwięksi „gracze” rynkowi, stąd mechanizmy ich funkcjonowania z pewnością warto znać.
