Piramidowanie, czyli przeciwieństwo gridu – co to jest?

Strategii inwestycyjnych na rynkach kapitałowych, a zwłaszcza rynku walutowym Forex, są tysiące. Jedną z bardziej interesujących wydaje się koncepcja piramidowania pozycji. Koncepcja ta spodoba się zwłaszcza tym osobom, które cenią sobie ograniczenie ryzyka na i tak już niezwykle ryzykownym rynku, jakim jest Forex. Na czym więc polega piramidowanie?

Piramidowanie – strategia kolejnych pozycji

Każdy inwestor posiada własne preferencje w zakresie sposobu rozgrywania poszczególnych pozycji. O ogromnej różnorodności stylów gry przekonują statystyki, które mówią, że o ile znaczna część traderów dokonuje powyżej kilkunastu rozegrań w trakcie dnia (tzw. daytraderzy), o tyle również znaczna część środowiska zawiera tylko kilka pozycji w skali miesiąca.
Przedstawiona w tym miejscu strategia inwestycyjna najbardziej zdaje się pasować do inwestowania o krótkim horyzoncie czasowym, czyli daytradingu lub ewentualnie swingtradingu – tradingu, polegającym na trzymaniu pozycji przez kilka dni (z reguły jednak nie przez weekend ze względu na swapy procentowe). Czym jest piramidowanie?
Piramidowanie pozycji to strategia inwestycyjna oparta na analizie technicznej. Piramidowanie polega na dokładaniu do bieżącej pozycji kolejnych transakcji. Co ważne jednak, czyni się tak tylko wówczas, gdy pierwsza pozycja jest już zyskowna. Dokładanie kolejnych pozycji przy użyciu strategii piramidowania nie odbywa się w losowym momencie, ale w trakcie występowania korekty kursu. Z tego powodu piramidowania używa się wyłącznie przy stabilnych i silnych tendencjach – bez względu na to, czy są one spadkowe, czy też wzrostowe. Nie należy korzystać z tej strategii w sytuacji, gdy na rynku dominuje trend horyzontalny.

Piramidowanie pozycji jako ograniczenie ryzyka

Piramidowanie pozycji zasadniczo może skutkować dwoma rezultatami. Wynika negatywny występuje w sytuacji, gdy w danym momencie korekta kursu okazuje się nie być tylko chwilową korektą, lecz odwróceniem trendu. Posiadając wypracowane umiejętności z zakresu zarządzania kapitałem oraz psychologii inwestowania, wykorzystujący strategię piramidowania trader jest w stanie w tym momencie zamknąć pozycję bez straty, z małą stratą lub nawet z zyskiem, wygenerowanym wcześniejszą pozycją (jeśli zysk ten był większy niż strata z pozycji drugiej, „dołożonej”).
Drugi wariant, pozytywny, zakłada, że trend się faktycznie utrzymuje, a trader zawierając kolejne pozycje, znacząco zwiększył swój zysk netto. Dzięki temu po kilku pozycjach, nie ulegając zgubnej chciwości charakterystycznej dla rynku Forex, trader może zamknąć swoje pozycje z naprawdę dużym zyskiem.
Warto także odnotować, że ustawienie pozycji w przypadku piramidowania nie musi być manualne. Po otwarciu pierwszej pozycji w momencie, kiedy staje się ona zyskowna a trend zgodnie z przewidywaniami utrzymuje stabilność, można przystąpić do wykonania kilku zleceń buy stop. Tego typu zlecenie oczekujące zostanie aktywowane dopiero po przekroczeniu określonej przez tradera ceny w przyszłości.
Zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku inwestor działa na zasadzie ograniczonego ryzyka. Pomimo tego, że rynek Forex sam w sobie jest niezwykle ryzykowny, a zdecydowana większość inwestorów traci swój kapitał, piramidowania staje się bardzo pomocną strategią, ograniczającą straty. Zgodnie z popularną w środowisku maksymą, aby zarabiać na rynku, wpierw należy nauczyć się na nim nie tracić!

Piramidowanie – odwrotność gridu?

Bardzo popularną metodą inwestycyjną wśród traderów poruszających się na rynku Forex jest tzw. gridowanie pozycji. Grid polega na tym, że inwestor dokonuje kolejnych transakcji do tej transakcji, która przynosi już stratę. Koncepcja ta bazuje na tzw. strategii wybicia, czyli oczekiwania na zmianę trendu. Podstawową wadą tej metody jest jednak fakt, że nie posiada ona żadnego mechanizmu walki z ryzykiem inwestycyjnym. Co więcej, w pewnym momencie inwestorowi może skończyć się depozyt zabezpieczający, a wszystkie pozycje stratne mogą zostać w takiej sytuacji zamknięte automatycznie przez brokera. W przeciwieństwie do gridu piramidowanie kładzie nacisk na eliminację lub co najmniej ograniczenie ryzyka transakcji. Należy również pamiętać, że metodą gridu najczęściej posługują się osoby początkujące. Wynika to z trudności związanych z psychologiczną płaszczyzną pogodzenia się ze stratą. Innymi słowy, początkujący trader, nie mogąc pogodzić się ze stratną pozycją, otwiera kolejne, aby „przekonać” rynek do własnej słuszności. Warto pamiętać jednak, że ostatecznie to rynek weryfikuje każdą strategię, a nie strategia rynek.

Czym warto kierować się przy dokładaniu pozycji? Zniesienia Fibonacciego

Wiele początkujących traderów na rynku Forex może zastanawiać się, w których momentach należy doprowadzić do zawarcia kolejnych pozycji. Jak wspomnieliśmy, dokładanie pozycji powinno odbywać się podczas korekt (z uważnym przygotowaniem się do zamknięcia otwartych pozycji w sytuacji, jeśli korekta okazałaby się zmianą trendu). Dobrym sposobem na określenie momentu kolejnego wejścia w inwestycję jest wykorzystanie zniesień Fibonacciego. Dobre trendy rynkowe dla piramidowania to takie tendencje, których korekty nie przekraczają 38,2% zniesienia Fibonacciego, ale jednocześnie nie są mniejsze względem 23,6% zniesienia. Ryzyko staje się tym mniejsze, im lepszy pod powyższym względem trend się wybierze.

Kierunek piramidowania najczęściej powinien być podyktowany uprzednim sprawdzeniem, czy do najbliższego szczytu (w przypadku tendencji wzrostowej) lub dołka (przy zagrywania w trendzie spadkowym) odległość jest przynajmniej trzy razy większa względem średniej konsolidacji. Do zbadania średniej można obrać wskaźnik EMA lub SMA o wartości 20 dla interwału godzinnego lub adekwatnie mniejszych dla krótszych interwałów.
Rozpoczęcie piramidowania uzależnione jest jednak od sukcesu pierwszej pozycji. Zgodnie z koncepcją, dopiero w sytuacji, gdy pierwsza otwarta transakcja staje się zyskowna, wówczas można dokładać do niej kolejne. Ze względu na to, że na rynku Forex w bardzo łatwy sposób można zmniejszyć swój kapitał, warto do zawarcia pierwszej pozycji wykorzystać metodę prób i błędów. Innymi słowy, poleca się badać rynek z nastawieniem na to, że kilka pierwszych razów okaże się błędnych. Takie podejście pozwoli ograniczyć ryzyka związane z – przedstawionym powyżej na przykładzie gridowania – „przeciąganiem” pozycji stratnych.

Co więcej, dokonanie pierwszej transakcji, docelowo rozpoczynającej piramidowanie, warto dokonać przy użyciu wskaźników i narzędzi analizy technicznej, która najzwyczajniej bardzo w tym pomoże, między innymi uwidaczniając istniejące poziomy i linie wsparcia oraz oporów. Przy korzystaniu ze strategii piramidowania należy się z kolei wystrzegać inwestowania w momencie, gdy za niedługi czas ma nastąpić ogłoszenie ważnych wyników ekonomicznych. Mogą one bowiem spowodować (nawet przed samym ogłoszeniem) gwałtowane zmiany w kursie, którego trend był dotąd stabilny i spokojny.

Trzy wielkości kolejnych pozycji piramidowania

Najpopularniejsze dostępne w internecie opracowanie strategii piramidowania, wzbogacone także o teorię „piramidowania blokowego” autorstwa znanego , nieco kontrowersyjnego, tradera o pseudonimie „Szwajcar”, zakładają istnienie trzech wariantów piramidowania ze względu na wielkości dokładanych pozycji.
Pierwszy wariant to tzw. piramidowanie malejące, które polega na tym, że dokładane pozycji są coraz mniejszej wielkości. Przykładowo, wielkość pozycji może wpierw wynosić 0,9 lota, następnie 0,6 lota, 0,3 lota i 0,1 lota (jeśli broker umożliwia grę na tak małym kapitale). Drugi wariant to dokładanie kolejnych pozycji o stałej wielkości, czyli np. za każdym razem trader dokłada 0,3 lota. Ostatni wariant jest oczywiście przeciwieństwem pierwszego i gdyby nie fakt, że inwestycji dokonuje się tylko na silnym trendzie i zgodnie z tym trendem, przypominałby pewnym cechami klasyczny grid. Wariant ten zakłada, że należy przy piramidowaniu dokładać coraz większe pozycje transakcji, przykładowo – 0,3 lota, 0,6 lota, 0,9 lota.

Co to jest wskaźnik PPI?

Zobacz również: Szkolenia Forex