Wszystko zaczęło się od oscylatora %R Williamsa informującego, czy kurs znajduje się blisko dołka, szczytu, czy też jest pomiędzy cenowego zakresu. Po nitce do kłębka… „Sekrety tradingu krótkoterminowego” to jedna z obowiązkowych lektur zarówno początkującego, jak i profesjonalnego tradera. Zapewne zastanawiasz się czy Larry Williams to kolejny teoretyk opisujący swoje akademickie wywody na blisko 350 stronach? Nie! To praktyk z prawdziwego zdarzenia. Trader, który w rok uzyskuje stopę zwrotu na poziomie 10 900% budzi podziw, dlatego piszemy tę recenzję, aby przybliżyć tematykę oraz zagadnienia, które w szczegółowy sposób opisuje on w swojej książce.
We wstępie książki przeczytamy o początkach Larry’ego Williamsach, jego podejściu do rynków oraz pewnych przekonaniach, którymi się kieruje w swoim handlu.
„Zakładam, że obecna transakcja, którą posiadam, zakończy się stratą, dużą stratą”
Książka została podzielona dokładnie na 16 obszernych rozdziałów. Tematyka poszczególnych sekcji jest niezależna od siebie, dlatego czytelnik ma bogaty przekrój zagadnień począwszy od prezentowanych mechanizmów rynkowych, a skończywszy na formule Kelly’ego i zaawansowanym zarządzaniu kapitałem.
Duży plus należy się za niezwykle praktyczny aspekt omawiania konkretnych tematów. Praktycznie na każdej stronie książki znajduje się co najmniej jeden wykres, tabelka lub inne wyliczenia prezentujące nielosowy charakter rynku – na co autor wielokrotnie zwraca uwagę.
„Wykresy giełdowe stanowią nic innego, jak graficzną prezentację zachowania ceny w czasie”
Autor, przedstawiając pewne tezy, stara się maksymalnie czytelnika naprowadzić na określony tok myślenia po to, aby na sam koniec podsumować dane zagadnienie. Oto przykład z drugiego rozdziału, w którym Larry koncentrował się na cyklach rynkowych oraz prezentował wyniki ze strategii opartej na dwóch średnich kroczących na rynku soi:
„Rynki nie tworzą szczytu na skutek wzrostu presji podażowej. Robią to, gdy zaczyna brakować kupujących. W takich sytuacjach ruch w dół jest niewątpliwie najbardziej prawdopodobnym rozwiązaniem”
Z pierwszym zadaniem z rozdziału trzeciego część czytelników zapewne by się nie zgodziła. Autor zaczyna od zbyt ogólnego (w naszej ocenie) wniosku, że im krótszy horyzont czasowy zawieranych transakcji, tym mniejszy potencjał zysków. Czy rzeczywiście duże zyski lubią czas? Czy trader mający jedynie kilka godzin na wyłapanie ruchu jest mniej profitowy od inwestora długoterminowego? W naszej ocenie to nie czas, a podejście, filozofia naszego stylu inwestycyjnego i zarządzanie kapitałem robi nam wynik w długim okresie, dlatego wniosek wydaje się być zbyt ogólny.
Po lekturze pierwszych 100 stron książki czytelnik zna już:
• Strukturę rynku,
• Filozofię Larry’ego Williamsa (czas jest sprzymierzeńcem skutecznego tradera),
• Trzy dominujące cykle, zgodnie którymi zachowuje się cena.
Kolejne rozdziały książki są o wiele ciekawsze. Prezentują praktyczne zagadnienia, które można bezpośrednio przełożyć na wykres. Autor opisuje i dokładnie przedstawia na wykresie m.in.:
• Wybicie z progu zmienności,
• Modele inwestycyjne z uwzględnieniem konkretnych dni tygodnia oraz szczegółowymi parametrami,
• Filtrowanie oraz optymalizację konkretnych strategii.
Bardzo przyjemnie czyta się szósty rozdział, w którym porównywane są m.in. akademickie teorie rynku efektywnego (Harry’ego Markowitza), losowość rynku (Cootner kontra Cohen). Rozdział ten pokazuje przede wszystkim to, że poszczególne dni wykazują powtarzalne schematy, na których można tworzyć kompletne strategie inwestycyjne, dlatego wniosek końcowy nasuwa się sam:
„Jeśli zachowanie ceny ma charakter losowy, to czy dzienne zasięgi nie powinny być takie same, niezależnie od dnia tygodnia?”
Połowa książki to coś dla klasyków! Larry bierze pod lupę klasyczne formacje cenowe. Prezentuje proste motywy zagrania i szczegółowo omawia każde z nich (np. formacja smash; ukryta formacja smash; formacja ups). Na zakończenie tej części autor dodaje, że przeanalizowane układy techniczne są stosowane w codziennym tradingu i z czystym sumieniem poleca te rozwiązania innym traderom.
W drugiej części tej obszernej pozycji poznamy zagadnienia związane z koncepcjami Price Action’owymi oraz technikami prezentującymi praktyczne wykorzystanie korelacji na rynku międzybankowym. W dalszej części pojawia się m.in. trzysłupkowa strategia transakcyjna. Warto dodać, że międzyrynkowe zależności pozwalają na wczesne zidentyfikowanie zmiany trendu. Mogą też być źródłem dodatkowej przewagi, ponieważ wykraczają poza tradycyjną analizę techniczną.
„Owszem, historia lubi się powtarzać, choć nie zawsze w identyczny sposób”
Ostatnie 100 stron książki to przemyślenia autora na temat spekulacji, właściwego timingu oraz zarządzania pozycją. Larry Williams podkreśla jak duże znaczenie w strategii transakcyjnej ma psychologia oraz zaufanie do naszych działań, które często podejmowane są pod wpływem sporych emocji.
„Słabe charaktery nigdy nie osiągną sukcesu na giełdzie, lepiej żeby odziedziczyły majątek w spadku”
Matematycy powinni koniecznie przeczytać rozdział na temat metod zarządzania ryzykiem (rozdział 13 zaczyna się na stronie 261). W bardzo przystępny sposób prezentowana jest formuła Kelly’ego oraz symulacje z konkretnymi wyliczeniami odnoszącej się do ustalania określonej wielkości pozycji.
Zakończenie książki to kilka faktów na temat tradingu:
1. Perfekcyjny system czy podejście transakcyjne nie istnieje. Nigdy takiego nie było i nie będzie.
2. Trading nie jest dla każdego.
3. Trading to ciężki biznes.
4. Nie myl własnych opinii z faktami!
5. Zawsze ograniczaj straty.
