Precyzyjny handel to nie tylko precyzyjnie otwarte pozycje. To przede wszystkim minimalizacja ryzyka, a co za tym idzie lepsza ochrona kapitału. Właśnie te elementy budują przewagę inwestora opierającego swój trading na metodologii Harmonic Tradingu. Poznaliśmy już formację ABCD, która jest fundamentalnym elementem struktur harmonicznych. Wiemy też czym charakteryzuje się jeden z najbardziej znanych układów wspomnianego podejścia rynkowego – Gartley. W tym artykule przyjrzymy się bliżej formacji Bat (polska nazwa „Nietoperz”). Jest to kolejna struktura oparta na wewnętrznych współczynnikach siatki Fibonacciego.
Ze względu na swój charakter i usytuowanie punktów zwrotnych na wewnętrznych poziomach fibo, formacja Bat swoim wyglądem przypomina strukturę harmoniczną Gartley’a. Podstawową różnicą jest głębokość układu, którego strategiczny punkt zwrotny D położony jest na zniesieniu 88.6% (w przypadku Gartley’a punkt D znajduje się na poziomie 78.6% fibo). Identyfikacja układu jest stosunkowo prosta i doświadczony trader nie powinien mieć żadnego problemu z rozpoznaniem „Nietoperza” na wykresie. Warto zwrócić jednak uwagę na główne różnice między tymi dwoma układami, ponieważ to właśnie precyzja położenia poszczególnych punktów reakcji wyróżnia Harmonic Trading na tle innych podejść rynkowych.
Rysunek 1 Schemat układu harmonicznego Bat w trendzie wzrostowym (B =38.2/50, D = 88.6).
Początkowe mierzenie układu rozpoczynamy od rozłożenia narzędzia Fibonacciego na fali XA, która wyznacza nam główny kierunek istniejącego trendu. Początek mierzenia następuje z punktu X, mierzymy cały ruch, aż do punktu A, który jest lokalnym punktem zwrotnym na rynku. Po wykonaniu tej czynności zwracamy uwagę na określone poziomy wewnętrznych zniesień Fibonacciego. Zgodnie z założeniami tego układu harmonicznego oraz załączonymi schematami (Rysunek 1 oraz Rysunek 2), pierwszy istotny punkt zwrotny – B, zatrzymuje się na poziomie 38.2% lub 50% (zniesienia w stosunku do fali XA). Inaczej niż w przypadku formacji Gartley’a, statystyczne obserwacje układu „Nietoperza” wskazują na wysoką częstotliwość występowania dwóch zniesień w konfiguracji z drugim punktem zwrotnym – D, znajdującym się na poziomie 88.6% fibo.
Rysunek 2 Schemat układu harmonicznego Bat w trendzie spadkowym (B =38.2/50, D = 88.6).
Kierunek zagrania definiuje kierunek mierzonej fali XA. Miejscem otwarcia pozycji jest wspomniany punkt D, którego ściśle zdefiniowane położenie pozwala na ustawienie minimalnego wymaganego zlecenia zabezpieczającego Stop Loss. Należy pamiętać, że warunkiem wyrysowania wartościowego układu jest spełnienie podstawowych warunków definiujących charakterystyczne cechy korekty prostej (która jest elementem struktury harmonicznej Bat). Do najważniejszych założeń należą następujące kwestie:
- Punkt zwrotny C nie wybija ekstremum A.
- Punkt zwrotny D wybija ekstremum B.
Wybicie ekstremum A przez punkt zwrotny C, oznacza uformowanie nowego szczytu/dołka w aktualnym trendzie oraz zanegowanie struktury harmonicznej. Powyższe założenia właściwe są zarówno dla układów w trendzie wzrostowym (Rysunek 1), jak i w trendzie spadkowym (Rysunek 2).
Podobnie jak w przypadku Gartley’a, bardzo dobrym potwierdzeniem istotności poziomu punktu D jest geometria kształtująca się wewnątrz układu. Równość odcinków korekty prostej AB = CD, a także zgrupowanie zniesienia wewnętrznego dla punktu D (88.6%) z poziomem zewnętrznym (127.2% lub 161.8%), który wynika z pomiaru odcinka BC, daje inwestorowi znaczącą przewagę na rynku i świadczy o sile wyznaczonego obszaru reakcji. Warto szukać również testowanego wcześniej wsparcia/oporu (czyli tzw. S/R) oraz wymownych formacji świecowych, które mogą stanowić ostateczne potwierdzenie do zawarcia transakcji zgodnej z kierunkiem głównego trendu.
Kierunek trendu na rynku walutowym ważny jest dla inwestora jedynie z punktu widzenia kierunku zawieranej transakcji. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, układy harmoniczne kształtują się zarówno w tendencjach wzrostowych, jak i spadkowych. Ponieważ Forex daje nam możliwość otwierania pozycji długich (kupno) oraz krótkich (sprzedaż), jesteśmy w stanie zarabiać tak na wzrostach jak i na spadkach oferowanych przez brokera walorów.
Po prawidłowym zdefiniowaniu punktu zwrotnego korekty (punkt D), należy rozważyć racjonalne miejsce zamknięcia pozycji. Zakładając, że rynek powraca do głównego trendu, docelowym poziomem dla transakcji może być początek korekty prostej, który w prezentowanej formacji harmonicznej oznaczony został literą A. Ważną przesłanką do zamykania pozycji jest w tym wypadku poziom wsparcia/oporu, który może spowodować czasową konsolidację.
Jak pisaliśmy w poprzednim artykule tej serii, istnieje wiele strategii zarządzania pozycją. Dobór najlepszego rozwiązania zależny jest przede wszystkim od oczekiwań inwestora względem rynku oraz stylu inwestycyjnego jaki przyjął. Jedną z metod zarządzania pozycją w układach harmonicznych może być dzielenie zlecenia na kilka części i zamykanie transakcji „po kawałku” na kolejnych ważnych poziomach wsparć/oporu. Dla tego typu formacji najczęściej będą to testowane przez rynek już wcześniej strefy punktu B, C oraz A. W ten sposób nie tylko księgujemy zyski, ale również automatycznie zabezpieczamy zyskowne pozycje na poziom „wejścia” chroniąc depozyt, a w dalszej kolejności wypracowane zyski. Oczywiście jest to tylko jedno z wielu możliwych podejść inwestycyjnych. Bez względu na to jaką metodologię stosujemy należy pamiętać o właściwej kolejności:
Najpierw ochrona kapitału, potem maksymalizacja zysków!
Poniższy przykład (Wykres 1) pochodzi z 16 kwietnia 2012 roku. W tym dniu na rynku GBPUSD, zaobserwować mogliśmy silną zwyżkę w godzinach porannych. Wybicie w kierunku północnym nastąpiło w wyniku ukształtowania formacji harmonicznej Bat, dla której punkt zwrotny D zgrupował się z istotnym obszarem wsparcia. Dodatkowym potwierdzeniem harmoniczności oraz znaczenia obszaru zwrotnego była kilkugodzinna konsolidacja oraz wymowne formacje świecowe, które ostatecznie wygenerowały sygnał kupna. Jak można zauważyć rynek aż kilkukrotnie testował wspomniany poziom cenowy odbijając się zdecydowanie za trzecim razem. Poziomy docelowe dla realizacji zleceń Take Profit zaznaczone zostały fioletowymi liniami na wykresie (TP1 oraz TP2). Odpowiadają one ważnym obszarom oporu, znajdującym się na wysokości punktów C oraz A. Dobrym miejscem na pierwszą realizację zysku był również poziom punktu B. Jak widać rynek dokonał istotnej korekty w obszarze S/R wynikającym z tego oporu.
Wykres 1 Formacja Bat zwiastująca wzrosty na rynku GBPUSD.
Jak wspomnieliśmy wyżej zarządzanie pozycją zależne jest od indywidualnego podejścia każdego inwestora. Strategię w tym zakresie dopasować należy do swojego stylu handlu oraz predyspozycji psychologicznych.
Fibonacci Team dla
